vk BonaireOok het Hospitaal San Francisco in Kralendijk, de hoofdstad van Bonaire, maakt gebruik van het Orfeus verloskundig dossier. Het hele systeem wordt met het Orfeus-serverpark vanuit Nederland bediend. Hieronder een verslag.

Zon, zee en verloskundige zorg
Als je aan Bonaire denkt, denk je aan zon, warmte, pasteltinten en duiken. We waren dan ook allemaal een tikje jaloers op verloskundige Hugo Heilema toen hij vertrok naar Kralendijk, de hoofdstad van Bonaire. Hugo verbleef een week op Bonaire om een team van drie verloskundigen en twee gynaecologen wegwijs te maken in Orfeus 1e lijn. En om het programma aan te passen aan de lokale situatie. Het was dus niet alleen voor zon, zee en zand…

Een stukje voorgeschiedenis
Begin 2011 zijn de VUmc en het AMC voor vijf jaar een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met Fundashon Mariadal, de overkoepelende zorgorganisatie op Bonaire. Sinds 1 januari 2011 zijn Bonaire, St. Eustasius en Saba, de zogenaamde BES-eilanden, Nederlandse gemeenten geworden. De inwoners hebben dezelfde zorgverzekeringswet als Nederlanders, maar de gezondheidszorg was er nog niet erg ver ontwikkeld. Specialisten van de Amsterdamse UMC’s worden op het Caraïbische eiland gedetacheerd om de ziekenhuiszorg voor de 20.000 inwoners van de BES-eilanden op zich te nemen en om bijscholingscursussen voor o.a. laboranten en verpleegkundigen te gaan verzorgen. Het project wordt geheel gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Klinisch verloskundige Lydia Lont de Letang was een van de specialisten die naar Bonaire vertrok. Zij kende de situatie op Bonaire en wou graag meehelpen aan de opbouw van een nieuwe structuur. Lydia had nog niet eerder met Orfeus gewerkt, maar had wel veel ervaring met een soortgelijk systeem (CLAP) waarvoor ze een opleiding in Montevideo had gevolgd. En zo hebben wij na een paar maanden van voorbereiding Hugo Heilema, Orfeus gebruiker van het eerste uur, naar Bonaire gestuurd om zijn kennis over te brengen en waar mogelijk het programma aan te passen aan de lokale wensen.

Verloskundige zorg op Bonaire
Het Hospitaal San Fransisco, onderdeel van de Fundashon Mariadal, is het enige ziekenhuis op Bonaire en beschikt over ongeveer 40 bedden. In het ziekenhuis werken nu twee gynaecologen en twee verloskundigen. Daarnaast is er één verloskundige met eigen praktijk en één verloskundig actieve huisarts op Bonaire. Beide werken samen met Fundashon Mariadal voor wat betreft de diensten. Per jaar vinden er zo’n 180 bevallingen plaats; het adherentiegebied telt 15.000 inwoners.

Hugo’s relaas over Bonaire
In februari 2013 verbleven Hugo en José Heilema (www.heilema.nl) een paar dagen op Bonaire. Kort na thuiskomst praat Hugo ons bij.
Hoe was de ontvangst in het Hospital San Fransisco?
“Warm! De polikliniek was op dat moment nog volop in verbouwing. De verloskamers zagen er heel netjes uit, anders dan bij ons, maar tip top in orde.”
En toen, een stoomcursus Orfeus?
“Ja, het waren een paar intensieve dagen. In korte tijd moest er veel gebeuren: het programma aanpassen aan de specifieke situatie daar en het team verloskundigen klaarstomen om ermee te werken. Dat laatste ging erg snel, ze pikten het heel vlot op.”
Ga je nog terug?
“Eerst niet, maar ik heb er zelf ook veel geleerd. Werken op Bonaire? Nee, dat is mij te warm, ik zou het Hollandse winterweer missen.”

Lydia Lont de Letang, klinisch verloskundige in het Hospitaal San Fransisco aan het woord
Wat was voor u de motivatie om naar Bonaire te vertrekken?
“In de tijd dat ik mijn verloskundige praktijk op Curacao had heb ik wel eens waargenomen op Bonaire voor mijn zus die er verloskundig actief huisarts was. Daardoor kende ik de situatie op Bonaire goed. Ik had aangename herinneringen aan het werken op Bonaire en wou er graag meehelpen aan de opbouw van een nieuwe structuur. Op 1 augustus 2011 ben ik hier begonnen.”
Verschilt de verloskundige zorg op Bonaire erg van die in Nederland?
“Dat kan ik niet zo goed beoordelen. Ik heb wel in Nederland gewoond, maar heb er niet gewerkt als verloskundige. Nadat ik in 1984 afgestuurd ben, heb ik de praktijk van mijn moeder overgenomen op Curacao.”
Doen jullie ook thuisbevallingen?
“Ja, weliswaar niet zoveel als in Nederland. Ongeveer 3-4 bevallingen per jaar.”
Waar liggen de speerpunten in de verloskundige zorg?
“Het aantal (illegale) abortussen is hier hoog. Daarom besteden we ook veel aandacht aan het geven van seksuele voorlichting en het gebruik van voorbehoedsmiddelen. We proberen jonge mensen ervan te overtuigen dat anticonceptie beter is dan abortus.”

Bronnen
Informatie voor dit artikel werd overgenomen uit artikels op onderstaande websites:
www.vumc.nl
www.beautiful-bonaire.nl